Gdy twoje dziecko ma problem z mową

• Mój synek ma dwa lata, a wymawia jedynie kilka wyrazów. Czy to normalne ?

• Moja sześcioletnia córeczka, uczęszczająca do zerówki nie mówi głoski r. Czy mam się z nią udać do logopedy ?

Z takimi pytaniami bardzo często zgłaszają się rodzice mający wątpliwości, czy rozwój mowy ich dziecka przebiega prawidłowo. Przyjrzyjmy się zatem mowie małego dziecka. Rozwój mowy odbywa się etapami, które maja swoją kolejność i czas pojawiania się.

T. Zalewski, lekarz zajmujący się zaburzeniami mowy, podaje, że „Gaworzenie powinno pojawić się w 6 miesiącu życia, pojedyncze słowa na pierwsze urodziny dziecka. Proste zdanie powinno być wypowiedziane w czasie drugich urodzin, zdanie rozwinięte w czasie trzecich urodzin, a na czwarte urodziny dziecko powinno umieć opowiedzieć krótką bajkę.” Półroczne opóźnienia w stosunku do podanych terminów nie budzą niepokoju, większe powinny być sygnałem do udania się do specjalisty.

Jeśli dziecko ma trzy lata, mówi zupełnie niezrozumiale lub nie mówi w ogóle, trzeba koniecznie sprawdzić czy dobrze słyszy i czy rozumie, co do niego mówimy. Znacznie bardziej powinniśmy się niepokoić, gdy dziecko nie rozumie, co się do niego mówi, niż gdy rozwój jego mowy jest opóźniony.

Dzieci w wieku przedszkolnym posługują się mową w charakterystyczny sposób. Wymowa ich nie jest jeszcze w pełni ukształtowana i występują pewne typowe dla tego wieku nieprawidłowości, które powinny ustąpić do końca 5 roku życia. Dziecko idące do „zerówki” powinno poprawnie wymawiać wszystkie głoski języka polskiego. Jak odróżnić wadę wymowy od cech wymowy dziecięcej? Przede wszystkim musimy zwracać uwagę na to, jak długo utrzymują się nieprawidłowości w wymowie. Na przykład dziecku czteroletniemu, które nie wymawia jeszcze głoski r, a zastępuje ją l lub j, nie powiemy, że ma wadę wymowy. Jeśli jednak tak mówi dziecko 6-7 letnie, to jest to już wada wymowy. Podobnie, jeśli zauważymy, że dziecko wymawiając niektóre głoski wsuwa język miedzy zęby, to niezależnie od wieku świadczy to o wadzie wymowy, zwanej seplenieniem międzyzębowym. Większość wad wymowy ma odbicie w piśmie, dlatego ważne jest, aby do czasu rozpoczęcia nauki w szkole wszelkie wady wymowy były wyeliminowane.

Jeśli zaobserwujemy jakieś nieprawidłowości, warto skorzystać z porady logopedy, aby wada wymowy nie stała się problemem na całe życie.