Gdy twoje dziecko ma problemy z czytaniem i pisaniem

Będąc u progu kariery szkolnej część dzieci już czyta i pisze. Są jednak też dzieci, które mają trudności z zapamiętywaniem kształtu liter, cyfr, kreśleniem ich w zeszycie, składaniem głosek w sylaby, wyrazy. Mylą, przestawiają, gubią, dodają litery, zarówno w czytaniu, jak i pisaniu.

Są to zwykle objawy wolniej rozwijającej się percepcji słuchowej, wzrokowej, koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej, które to w dużej mierze odpowiedzialne są za prawidłowy przebieg procesu czytania i pisania.

Rozwój powyższych funkcji percepcyjno-motorycznych zaczyna się dużo wcześniej.

Dlatego bardzo ważne, Rodzicu, jest obserwowanie dziecka i wczesne wspomaganie jego rozwoju. Gdy dziecko w wieku przedszkolnym ma problemy np. z wyszczególnianiem różnic na obrazkach, szukaniem tych samych elementów, wybrzmiewaniem poszczególnych głosek, nawlekaniem koralików, zamalowywaniem płaszczyzn ograniczonych konturem, kreśleniem po śladzie, wiązaniem sznurowadeł, jazdą na rowerze…to trzeba mu pomóc

Aby dziecko nie miało w przyszłości problemów z czytaniem i pisaniem zachęcam do:

• wspólnego, wieczornego czytania bajek i opowiadania przeczytanej treści, wyszukiwania w tekście słabo utrwalonych literek
• wykreślania w gazecie wśród liter wskazanej litery drukowanej
• głośnego czytania szyldów, napisów podczas wspólnego spaceru
• dobierania z alfabetu ruchomego liter identycznych, składania ich w sylaby, pogrubiania ołówkiem różnych kształtów zaczynając od dużego formatu kartki, odgadywania kształtu liter wykropkowanych
• lepienia z plasteliny, modeliny
• wydzierania i naklejania
• malowania farbami
• układania domin obrazkowych, literowych, wyrazowych, puzzli
• wybrzmiewania wyrazów rozpoczynających się na poszczególną głoskę
• wybrzmiewania głosek na początku i końcu wyrazu
• tworzenia łańcucha wyrazowego (ostatnia sylaba wyrazu jest pierwszą następnego)
• nauki prostych rymowanek, wierszyków i piosenek
• powtarzania za dorosłym 4-5 wyrazowych zdań
• różnicowania głosek i sylab dźwiękopodobnych
• wyróżniania w ciągu mowy zdań, wyrazów, sylab, głosek
• wyklaskiwania sylab w wyrazach

Gdy dostrzegamy, że nasze dziecko, mimo systematycznej pracy w domu, ma problemy z czytaniem i pisaniem, należy zgłosić się do poradni w celu przeprowadzenia specjalistycznych badań w kierunku dysleksji rozwojowej.

Wynikiem badań będzie specjalistyczna diagnoza wraz ze szczegółowymi zaleceniami do realizacji dla nauczyciela, rodzica i ucznia.

Tylko systematyczne wykonywanie dodatkowych zadań związanych z poprawą jakości czytania i pisania oraz ścisłe współdziałanie rodzica, dziecka i nauczyciela przyniosą oczekiwane efekty. Ponadto dzieci ze stwierdzoną dysleksją rozwojową powinny uczestniczyć w zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych, zwanych również terapią pedagogiczną.

Ich istota jest usprawnianie zaburzonych i opóźnionych funkcji, a także łagodzenie zaburzeń emocjonalnych, będących efektem szkolnych niepowodzeń oraz wypracowanie motywacji do dalszej nauki, której zwykle brakuje uczniom z dysleksją, gdyż utracili ją na skutek utrzymujących się niepowodzeń szkolnych.

Badania prowadzone w Polsce wskazują, że dysleksja rozwojowa występuje u ok. 15% populacji, z czego lżejsze przypadki stanowią ok. 10%, a poważniejsze ok.4%. Oznacza to, że w każdej klasie można spotkać średnio troje dzieci z tym problemem.

Liczba osób z dysleksją wzrasta ze względu na zwiększanie się liczby dzieci pochodzących z zagrożonych ciąż i trudnych porodów. Niekorzystne czynniki kulturowe, takie jak: brak naturalnych okazji do ćwiczenia funkcji uczestniczących w procesie czytania i pisania (np. dzieci mniej rysują, manipulują, nie rozwijają się ruchowo podczas zabaw na podwórku, mało czytają) są przyczyną wzrastającej liczby osób z dysleksją.

W Polsce stosuje się najczęściej następującą terminologię:

• Dysleksja rozwojowa – nazwa całego zespołu specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. Określenie rozwojowa oznacza, iż opisane trudności występują w nasilonym stopniu od początku nauki szkolnej
• Dysgrafia – trudności w opanowaniu pożądanego poziomu graficznego pisma
• Dysleksja – specyficzne trudności w nauce czytania
• Dysortografia – specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni nie tylko pod względem ortograficznym